Clear Sky

8°C

Kołobrzeg

29 marca 2024    |    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
29 marca 2024    
    Imieniny: Wiktoryna, Cyryl, Eustachy

Redakcja: tel. 500-166-222 poczta@miastokolobrzeg.pl

Portal Miasto Kołobrzeg FBPortal Miasto Kołobrzeg na YT

Regionalny Portal Informacyjny Miasta Kołobrzeg i okolic

reklama

reklama

reklama

13 grudnia przypada 37 rocznica rozpoczęcia wojny przeciwko Narodowi Polskiemu. W tym dniu czcimy ofiary stanu wojennego. 16 grudnia 1981 roku zostali zmasakrowani i zginęli górnicy z Kopalni „Wujek” i tego samego dnia powstał tzw. „Ołtarzyk Solidarności” przy kołobrzeskiej katedrze.

Wraz z wprowadzeniem stanu wojennego pojawiły się plakaty z Dekretem Rady Państwa. Został on również opublikowany w dwóch ukazujących się gazetach, tj. w „Trybunie Ludu” i „Żołnierzu Wolności”. Pamięć o tych dekretach zanika, skoro prawie 50% naszego społeczeństwa uważa Jaruzelskiego i Kiszczaka za osoby honoru. Warto więc przypomnieć jaka była treść tych Dekretów, które powstały w Moskwie a Dziennik Ustaw numer 29 z dnia 14 grudnia 1981 roku, który je zawierał też został tam wydrukowany. Najważniejszy był Dekret o stanie wojennym uchwalony przez Radę Państwa formalnie w dniu 12 grudnia 1981 roku pomimo, że Rada Państwa zebrała się po godzinie 100, a więc już w dniu 13 grudnia 1981 roku. Dekret ten zawieszał bądź ograniczał Konstytucję w zakresie nietykalności osobistej, nienaruszalności mieszkań i korespondencji, prawa zrzeszania się, wolności słowa, druku, zgromadzeń, wieców, pochodów, manifestacji. Dekret ten stanowił ingerencję w cały dotychczasowy porządek prawny i społeczny oraz likwidował wszelkie pozory demokracji, które komunistyczna propaganda uważała za swoje zdobycze.  Przede wszystkim wprowadzono ograniczenie swobody poruszania się. Trzeba było uzyskiwać zezwolenie na zmianę miejsca pobytu poza miejscowość w której osoba była zameldowana. Wyjazd do sąsiedniego miasta a nawet samo opuszczenie granic miasta łączył się z koniecznością otrzymania decyzji Gminy po wcześniejszym uzyskaniu zgody zakładu pracy. Decyzje takie były ostateczne, nie zawierały uzasadnienia i nie przysługiwało odwołanie się. Aby na przykład wyjechać na grób do sąsiedniej miejscowości, należało uzyskać zgodę zakładu pracy i decyzję Gminy. Trzeba było mieć również specjalne zezwolenia na pobyt w strefie granicznej. Zakazano uprawiania turystyki oraz sportów żeglarskich i wioślarskich na morskich wodach wewnętrznych i terytorialnych. Przeprowadzanie imprez artystycznych, rozrywkowych i sportowych wymagały uprzedniej zgody. Zawieszono prawo do strajków i akcji protestacyjnych a udział w strajku został uznany za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracownika. Zawieszono działalność stowarzyszeń, związków zawodowych, samorządów załóg przedsiębiorstw państwowych. Zdelegalizowano możliwość rozpowszechniania jakichkolwiek druków, obrazów bądź żywego słowa, chyba że zezwoliła na to cenzura. Faktycznie zakazano działalności zakładów poligraficznych i wprowadzono cezurę przesyłek pocztowych i korespondencji telekomunikacyjnej oraz kontrolę rozmów telefonicznych. Po podniesieniu słuchawki słychać było: „rozmowa kontrolowana”, „rozmowa kontrolowana”. W Kołobrzegu przez dłuższy czas nie było jakiejkolwiek możliwości rozmów telefonicznych, gdyż uszkodzono urządzenia centrali telefonicznej znajdujące się w budynku poczty. Zakazano używania radiostacji, które należało złożyć do depozytu milicyjnego. To samo dotyczyło wszelkiej broni. Dekret przewidywał szerokie użycie do tłumienia demonstracji zwartych oddziałów MO, które mogły stosować broń palną.

Przewidziano możliwość wprowadzenia powszechnego obowiązku wykonywania pracy przez osoby, które ukończyły 15 lat i nie osiągnęły wieku emerytalnego. Każdego pracownika można było przenieść do dowolnego zakładu pracy. Praca miała trwać 6 dni w tygodniu, można było zarządzić pracę każdego dnia z jednym dniem wolnym w ciągu całego miesiąca. Praca mogła trwać do 12 godzin na dobę. Rolnicy mogli być zobowiązani do dostarczania na rzecz państwa określonych produktów rolnych i uprawiania określonych gatunków roślin, a gospodarstwo rolne mogło być na podstawie decyzji przekazane w nieodpłatne użytkowanie innym osobom fizycznym lub prawnym. Przewidziano również wprowadzenie reglamentacji na podstawowe artykuły żywnościowe i niektóre artykuły nieżywnościowe (tzw. kartki). W czasie stanu wojennego kupiłem rower, ale miałem zaświadczenie, iż go utraciłem  w wyniku powodzi i otrzymałem zgodę z Urzędu Miasta na zakup nowego. Wprowadzono możliwość dokwaterowania obcych osób do mieszkań, a także możliwość dowolnego wywłaszczania nieruchomości. Podobnych ograniczeń było wielokrotnie więcej i trudno je wszystkie wymienić w krótkim artykule.
    
Art. 42 Dekretu wprowadzał tzw. środki prewencyjne, a więc możliwość internowania obywatela powyżej 17 lat  w stosunku do których ze względu na dotychczasowe zachowanie się zachodzi uzasadnione podejrzenia, że pozostając na wolności nie będą przestrzegać porządku prawnego albo prowadzić będą działalność zagrażającą interesom bezpieczeństwa lub obronności państwa. Listy takich osób były przygotowywane przez cały okres solidarności i łącznie internowano ok. 10.000 działaczy. Z Kołobrzegu internowani zostali Lech Kozera, Janusz Grudnik, Wiktor Szostało i jeszcze jedna osoba, której nazwiska nie chcę wymieniać. Internowani byli traktowani jak osoby tymczasowo aresztowane i podlegali tym samym rygorom, co jednoznacznie wynikało, z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.12.1981 roku w sprawie tymczasowego regulaminu pobytu internowanych w ośrodkach odosobnienia. Dekret zawierał liczne przepisy karne, które przewidywały surowe kary, włącznie z karą śmierci. Zabronione było uczestniczenie w stowarzyszeniu, w związku lub w organizacji, której działalność została zawieszona, a także organizowanie, bądź kierowanie strajkiem. Karalne było rozpowszechnianie wiadomości, które mogły osłabić gotowość obronną, bądź mogły wywołać niepokój publiczny. Do 10 lat pozbawienia wolności karane było rozpowszechnianie, gromadzenie bądź przewóz druków lub innych środków masowej informacji. Wprowadzono nowe wykroczenia i tak na przykład za zmianę miejsca pobytu bez zezwolenia groziła kara aresztu do 3 miesięcy albo grzywny do 5.000,00 zł. Taka sama kara groziła za uprawianie turystyki i sportów żeglarskich, nie posiadanie dokumentów stwierdzających tożsamość bądź też wykonywanie zdjęć fotograficznych na zakazanych obszarach, a także nie wykonywanie pracy bądź naruszanie obowiązków dostaw produktów rolnych i uprawy roślin.  


Oprócz dekretu o stanie wojennym, w tym samym Dzienniku Ustaw znalazło się kilka innych dekretów bądź rozporządzeń, które ogólnie określane są jako przepisy stanu wojennego. Istotny był dekret z 12.12.1981 roku o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego. Przede wszystkim wprowadzono postępowanie doraźne do bardzo wielu przepisów kodeksu karnego. Prowadzenie postępowania w trybie doraźnym obligowała prokuratora do obowiązkowego stosowania aresztu tymczasowego, a wymierzona kara nie mogła być niższa niż 3 lata. Postępowanie takie musiało być ukończone w ciągu 15 dni, a podejrzany był pozbawiony wielu przysługujących normalnie mu praw. Sąd mógł za każde przestępstwo objęte postępowaniem doraźnym wymierzyć karę śmierci. Jednym z przestępstw objętych postępowaniem doraźnym była kradzież w transporcie bez względu na wartość ukradzionego mienia. Tak więc gdy kierowca przewoził ładunek cementu i po drodze sprzedał 1 worek to teoretycznie groziła za to kara śmierci. Prowadzono również postępowanie przyśpieszone, które miały na celu błyskawiczne działanie za udział w demonstracjach bądź strajkach. Z udział w manifestacji w dniu 10.11.1982 roku w Kołobrzegu skazano 5 osób w postępowaniu przyśpieszonym a ponad 20 ukarało kolegium.

Równie groźny był dekret z 12.12.1981 roku o przekazaniu spraw do Sadów Wojskowych. Większość spraw o charakterze politycznym znalazła się w gestii sądownictwa wojskowego. Odstąpiono od zasady dwuinstancyjności a wyroki Sądu Wojskowego były natychmiast wykonywane bez możliwości odwołania się do Sadów wyższej instancji. Istniała tylko możliwość złożenia rewizji do Sądu Najwyższego Izby Wojskowej i zazwyczaj rewizje takie nie odnosiły żadnego skutku. Wszystkie te wyroki w wolnej Polsce zostały uchylone jako całkowicie sprzeczne z wówczas obowiązującym prawem.

Ukazał się również dekret o przebaczeniu i puszczeniu w niepamięć niektórych przestępstw i wykroczeń. Miał on na celu złagodzenie wymowy pozostałych dekretów. Zapisy amnestii były tego rodzaju, że nie znam żadnego przypadku zastosowania go w dawnych województwach Koszalińskim i Słupskim.  

Wszelka dyskusja na temat legalności dekretów jest bezzasadna, gdyż w wyroku z dnia 16.03.2011 roku Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie pod przewodnictwem Prezesa Andrzeja Rzeplińskiego orzekł, że dekret o stanie wojennym oraz dekret o postępowaniach szczególnych w sprawach o przestępstwa i wykroczenia w czasie obowiązywania stanu wojennego są niezgodne z art. 7 Konstytucji RP w związku z art. 31 ust. 1 Konstytucji PRL z dnia 22.07.1952 roku oraz z art. 15 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych.

Twórców stanu wojennego określono jako przestępczą grupę o charakterze zbrojnym. Wprowadzenie stanu wojennego cofnęło Polskę w rozwoju o całe dziesięciolecie. Niewielu już dzisiaj pamięta, że pod osłoną czołgów podwyższono ceny o 1000% (np. tona cementu zdrożała z 300 zł. do 3000 zł. ).  Niewyobrażalne dla mnie jest, jak krótką trzeba mieć pamięć, aby pozytywnie wypowiadać się o dorobku Jaruzelskiego i Kiszczaka.

13 grudnia 2018 roku o godzinie 1700 w Kołobrzeskiej Katedrze odprawiona zostanie msza w intencji ofiar stanu wojennego, a bezpośrednio potem zapalimy znicze i złożymy kwiaty w podziękowaniu dla wszystkich, którzy sprzeciwiając się reżimowi Jaruzelskiego, oddali życie za wolną i demokratyczną Polskę.


Edward Stępień

reklama

reklama

reklama

reklama

reklama

Dodaj komentarz

UWAGA!
Komentarze są prywatnymi opiniami Czytelników, za które redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Publikowanie jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Jeśli jakikolwiek komentarz narusza obowiązujące prawo lub zasady współżycia społecznego, prosimy o kontakt poczta@miastokolobrzeg.pl. Komentarze niezwiązane z artykułem, naruszające regulamin lub zawierające uwagi do redakcji, będą usuwane.

Komentarze zostaną opublikowane po akceptacji przez moderatora.

Zgody wymagane prawem - potwierdź aby wysłać komentarz



Kod antyspamowy
Odśwież

Administratorem danych osobowych jest  Wydawnictwo AMBERPRESS z siedzibą w Kołobrzegu przy ul. Zaplecznej 9B/6 78-100 Kołobrzeg, o numerze NIP: 671-161-39-93. z którym możesz skontaktować się osobiście pod numerem telefonu 500-166-222 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej wysyłając wiadomość mailową na adres poczta@miastokolobrzeg.pl Jednocześnie informujemy że zgodnie z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych przysługuje ci prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania w zakresie wynikającym z obowiązującego prawa.

reklama