Overcast Clouds

2°C

Kołobrzeg

23 kwietnia 2024    |    Imieniny: Jerzy, Wojciech
23 kwietnia 2024    
    Imieniny: Jerzy, Wojciech

Redakcja: tel. 500-166-222 poczta@miastokolobrzeg.pl

Portal Miasto Kołobrzeg FBPortal Miasto Kołobrzeg na YT

Regionalny Portal Informacyjny Miasta Kołobrzeg i okolic

reklama

reklama

gąskowo kołobrzeg

Gąskowo to niewielka wieś o charakterze rolniczym w gminie Dygowo, położona 17 kilometrów na wschód od Kołobrzegu. Nazwa ta pojawia się w dokumentach już w 1276 roku. Widzimy tam Gansekov. Tak rozpisana słowiańska nazwa przez niemieckich kancelistów później nieznacznie ewoluowała, tak, że odbywając na początku XVII wieku swoją podróż po miastach Pomorza Zachodniego Eilhard Lubinus, podaje na swojej słynnej mapie Ganskow. W 1784 roku funkcjonowała nazwa Ganzkow, która przetrwała do 1945 roku. Po wojnie funkcjonuje nazwa obecna, w pełni słowiańska, nawiązująca do nazwy osobowej Gąska lub nazwy topograficznej gęś, czyli poświadczającej, że było tu, jak uważa A. Chludziński, wiele gęsi.

O tym, jak ciekawa jest historia Gąskowa, świadczy odkrycie, jakiego dokonano tu latem 1930 roku. Nauczyciel z tej miejscowości – Magdanz- przekazał do muzeum miejskiego w Kołobrzegu informację, że w żwirowni za wsią, odkryte zostały szczątki człowieka. Dzięki działalności założyciela muzeum – Otto Dibbleta, a także istnieniu sieci pasjonatów, która informowała o każdy znalezisku ośrodek w Kołobrzegu, możliwa była nie tylko ich szczegółowa identyfikacja, ale także zachowanie. Wyglądało to w ten sposób, że o sprawie informowano członków tutejszego stowarzyszenia, a O. Dibbelt wsiadał na rower i jechał w teren, aby zapoznać się z tym, co znaleziono. W omawianym przypadku, Magdanz sam dokonał ekshumacji szczątków. W grobie część kości nie zachowała się. W czaszce uszkodzona była szczęka i część potyliczna. Według badaczy, znaleziony mężczyzna poniósł śmierć w wyniku rany zadanej nieco nad lewym okiem. Odkrywcy nie potrafili określić, czy rana pochodziła z pocisku, który uderzył w twarz, czy był to na przykład grot strzały. Rana była śmiertelna i otwarta, tak, że zawartość czaszki wylała się na zewnątrz, pozostawiając określone ślady. Część wyposażenia grobowego, jak brosza, była podobna do tej z kobiety ze Świelubia. Została wykonana ze srebra z domieszką miedzi. Wyposażenie grobowe świadczyć miało o tym, że znaleziono szczątki mężczyzny. „Szata mężczyzny była spięta paskiem w talii, który przeważnie miał żelazną klamrę. Jedna z nich została również znaleziona w żwirowni, choć mocno zardzewiała, jest nadal dobrze widoczna w poszczególnych jej częściach. Nowością w naszym muzeum był załączony grzebień, który składa się z płytek kostnych i jest nitowany szpilkami z brązu. Jego dekoracja przedstawia zakrzywione przerywane linie. Znaleziono również dwa delikatne, płaskie koraliki z bursztynu” – pisze w „Heimatkalender” Otto Dibbelt. Ponadto, znaleziono naczynie gliniane i szkło z czasów Cesarstwa Rzymskiego. Analiza formalna tych znalezisk doprowadziła badaczy do wniosku, że mają do czynienia z wczesnym okresem wpływów rzymskich.

Nie wiadomo, kiedy w okresie średniowiecza pojawia się Gąskowo. W dokumencie potwierdzającym nadanie wsi kapitule kołobrzeskiej. Oznacza to, że po pierwsze, majątek ten już wcześniej należał do kapituły (a przecież kapituła powstała w 1176 roku w Altstadt – Starym Mieście), a po drugie, wieś zapewne istniała przed tym nadaniem. Możliwe, że w latach 30-stych XIII wieku Gąskowo już istniało i prowadzono tu działalność rolniczą, ale jest to niczym niepoparta hipoteza autora. M. Vollack pogłebia naszą niepewność w zakresie należnego dochodu z tej wsi dla prepozyta kapituły kołobrzeskiej, wskazując, że należała ona w tym okresie do biskupa kamieńskiego. I to zapewne tenże biskup przekazał dochody z wsi na rzecz Klasztoru Staromiejskiego w Starym Mieście, czyli dzisiejszym Budzistowie. Nie wiadomo, kiedy miało to miejsce, ale w wypisie pod rokiem 1429 takie uposażenie się znajduje. Już po nastaniu reformacji na Pomorzu Zachodnim, Gąskowo znajduje się jako majątek rodu Podewilsów. W 1565 roku wymieniany jest Adam i Frtiz von Podewils z Gąskowa, a w 1672 roku pojawia się zapis, że są oni tej wsi właścicielami, przy czym, jak podkreśla M. Vollack, Fritz był właścicielem Gąskowa. W kolejnych latach zachodziły różne zmiany właścicielskie w tym majątku. W jego posiadanie wszedł Hans Barthold von Walth. Jeszcze w XVIII wieku tereny te posiadali jego synowie. W 1756 roku wieś przeszła do majątku rodu von Gerlach.

Wieś została doszczętnie zniszczona w czasie wojny siedmioletniej podczas trzech oblężeń rosyjskich. Król Fryderyk Wielki przeznaczył 11700 talarów na jej odbudowę i zasiedlenie kolonistami oraz tutejszymi rolnikami. W 1784 roku istniało tu 19 domów, potwierdzonych w spisie z 1780 roku, a także szkoła. W owym 1780 roku zmarł radny von Gerlach a 22 maja 1797 roku jego spadkobiercy sprzedali Gąskowo za 10 tysięcy talarów Georgowi Friedrichowi Haese. Była to ważna postać w naszym regionie. Był współzałożycielem Towarzystwa Ekonomicznego w Koszalinie i radnym rządowym w Komisji Generalnej w Stargardzie. Zmarł w 1843 roku. Po 1820 roku Gąskowo, jak pisze M. Vollack, aż czterokrotnie przechodziło z rąk do rąk. W 1844 roku zakupił go niejaki Rust. Następnie, wieś przeszła na własność barona Magnusa V. Liliencrona, który był nadwornym mistrzem stajennym i szambelanem w Detmold (Księstwo Lippe). W 1902 roku Gąskowo zostaje sprzedane rodzinie Schroederów i często zmienia właścicieli. W 1912 roku Langbank w Berlinie SA dokonał jego parcelacji.

Od okresu średniowiecza granice Gąskowa nie ulegały zmianie. Miejscowość ta liczyła 133 mieszkańców w 1780 roku. W 1816 roku było tu już 146 osób. W kolejnych latach mieszkańców przybywało, ale nie były to liczby znaczące. W XIX wieku nie przekroczyły 235, a potem spadały. Apogeum wzrostu liczby mieszkańców następuje w 1919 roku, gdy żyło tu ponad 300 osób. W 1939 roku mieszkało tu 261 Gąskowian.

W Gąskowie był duży odsetek gruntów ornych w powiecie kołobrzeskim, co nie było zjawiskiem zbyt częstym. Uprawiano żyto, ziemniak i owies, a hodowano bydło, świnie, konie, a także drób.

Robert Dziemba

gąskowo kołobrzeg
gąskowo kołobrzeg

reklama

reklama

Dodaj komentarz

UWAGA!
Komentarze są prywatnymi opiniami Czytelników, za które redakcja nie ponosi odpowiedzialności. Publikowanie jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Jeśli jakikolwiek komentarz narusza obowiązujące prawo lub zasady współżycia społecznego, prosimy o kontakt poczta@miastokolobrzeg.pl. Komentarze niezwiązane z artykułem, naruszające regulamin lub zawierające uwagi do redakcji, będą usuwane.

Komentarze zostaną opublikowane po akceptacji przez moderatora.

Zgody wymagane prawem - potwierdź aby wysłać komentarz



Kod antyspamowy
Odśwież

Administratorem danych osobowych jest  Wydawnictwo AMBERPRESS z siedzibą w Kołobrzegu przy ul. Zaplecznej 9B/6 78-100 Kołobrzeg, o numerze NIP: 671-161-39-93. z którym możesz skontaktować się osobiście pod numerem telefonu 500-166-222 lub za pośrednictwem poczty elektronicznej wysyłając wiadomość mailową na adres poczta@miastokolobrzeg.pl Jednocześnie informujemy że zgodnie z rozporządzeniem o ochronie danych osobowych przysługuje ci prawo dostępu do swoich danych, możliwości ich poprawiania, żądania zaprzestania ich przetwarzania w zakresie wynikającym z obowiązującego prawa.

reklama