Podczas prac remontowych w kawiarni „Adabar”, natrafiono na średniowieczną studnię. Ponieważ miasto postanowiło ją zachować, zapadła decyzja o przeprowadzeniu w tym miejscu badań naukowych, aby sprawdzić, co kryje jej wnętrze. Zadania tego pojęła się Grupa Eksploracyjno-Poszukiwawcza „Parsęta”, a pracami kierował Andrzej Kuczkowski – archeolog z Muzeum Okręgowego w Koszalinie.

O historii  ratuszowej studni na portalu „Miastokolobrzeg.pl” już pisałem (przeczytaj). Nie będę ukrywał, że uważałem, że w tym miejscu nic nie znajdziemy, jednakże miałem nadzieję, że nie do końca mam rację. Nie mogłem osobiście uczestniczyć w ratuszowych badaniach, jednakże oczekiwałem na ich wyniki. Prace przeprowadzone w „Adabarze” i to na wstępie należy podkreślić, są wzorową współpracą pomiędzy kołobrzeskim magistratem a społecznikami, bo przecież takowymi są pasjonaci z „Parsęty”, działającej przy Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego. Miasto udostępniło teren, a grupa pod kierownictwem Jana Orlińskiego i naukowym nadzorem Andrzeja Kuczkowskiego, bezpłatnie wykonała badania, na które zgodę wydał konserwator zabytków. Do calca dokopano się jednak bardzo szybko. Równie szybko otwór zalała woda. W ratuszu jest jeszcze jedna taka studnia i sytuacja w niej jest identyczna.

Jeśli idzie o wydobyte zabytki, to pochodzą one z XIX i XX wieku, a więc z okresu, w którym ratusz odbudowywano, a piwnice zasypano gruzem budowlanym i ceramiką. Część obiektów może pochodzić z remontu piwnic z lat 1912-1913. Potwierdziło to moje obawy, że podczas odbudowy ratusza piwnice były eksplorowane i wzmacniane. Dowodzi tego odkryta konstrukcja gotyckich i neogotyckich fundamentów. Piwnice ratuszowe pochodzą z XIV wieku, ale tu mowa o narożniku północno-zachodnim wraz z Salą Wielką (dziś sala koncertowa). Pozostałe elementy zostały wykonane na nowo i połączone według projektu Karla Friedricha Schinkla ze starą konstrukcją, nadając całości nową formę, ale zachowując historycznego ducha.

W audycji „Kwadrans z historią” obok tematu studni ratuszowej, poruszam także kwestię kolejnych darów, które otrzymujemy od naszych czytelników, słuchaczy i widzów, a które trafiają do Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Różne przedmioty i dokumenty są przekazywane i wzbogacają muzealne zbiory. Zawsze za nie dziękujemy. Tym razem warto jednak zacytować unikatowe i w literaturze nieznane opracowanie proboszcza Parafii Św. Marcina, o. Piotra Mielczarka. Kopię tego zbioru udostępniła pani Irena Wróblewska. Jest tam ciekawy zapis dotyczący wypowiedzi wicepremiera Zenona Nowaka o kołobrzeskiej kolegiacie, która w latach 60-tych była ruiną, a którą ten działacz PZPR miał wygłosić podczas pobytu w uzdrowisku kołobrzeskim: „Jak nie można sobie wyobrazić Paryża bez Notre Dame, tak Kołobrzegu bez kolegiaty”. Cały opis jest dostępny w kołobrzeskim muzeum. Więcej na ten temat w audycji historycznej „Kwadrans z historią”

Robert Dziemba
Fot. Grupa Eskploracyjno-Poszukiwawcza "Parsęta"